در این بخش از مقالات مجمع تأمین کنندگان مورد تأیید ایران به طرح توجیهی (تجاری) چیست؟ می پردازیم:
یک مطالعه کارشناسی شده است در خصوص بررسی امکان پذیری احداث یک واحد صنعتی و یا توسعه آن. در واقع طرح امکان سنجی یا طرح توجیهی فنی – اقتصادی به طور کلی به معنای تجزیه و تحلیل شانس موفقیت یک فعالیت اقتصادی است، منظور از فعالیت اقتصادی، ایجاد و یا توسعه یک کسب و کار چه در بخش تولید و چه در بخش خدمات میباشد.خروجی نهایی مطالعات طرح تجاری (طرح توجیهی)، ارایه یک مدل تصمیم گیری به ذی نفعان و بانیان مجری طرح است که این مدل نشان دهنده دورنمایی از وضعیت تولید محصول مورد نظر در آینده میباشد. یک طرح تجاری جامع، مستند و استاندارد این قابلیت را دارد که تمامی ابعاد اثرگذار بر پروژه را به طور دقیق مورد بررسی و کالبد شکافی قرار دهد. با استفاده از این مطالعات نقاط قوت و ضعف ایده سرمایه گذاری شناسایی شده و می توان راهکارهایی جهت مقابله با تهدید های موجود در بازار اتخاذ نمود.
اهمیت طرح تجاری
با توجه به آنچه که گفته شد، می توان مطالعات امکان سنجی (طرح توجیهی فنی – اقتصادی) را فرآیندی کنترل شده جهت شناسایی فرصت ها و تهدیدهای اجرای یک پروژه اقتصادی یا ورود به یک موقعیت سرمایه گذاری دانست. مطالعات مذکور همراه با شرح کاملی از نیازمندی های اجرای طرح، وضعیت گذشته، حال و آینده پروژه و برآورد عواید با در نظر گرفتن ریسک های موجود صورت می گیرد.
اجزای طرح توجیهی
یک بیزینس پلن (طرح توجیهی) به طور کلی از بخش های مطالعات بازار (Market Study)، توجیه پذیری فنی (Technical Feasibility)، و تجزیه و تحلیل مالی (Financial Analysis) تشکیل میشود. جهت رسیدن به یک نتیجه مطلوب باید هر یک از بخش های ذکر شده به طور مجزا مورد مطالعه قرار گرفته و توجیه اقتصادی داشته باشند.
طرح توجیهی فنی – اقتصادی (امکان سنجی)
معمولاً به بانکها و سرمایه گذاران جهت تأمین مالی طرحهای سرمایهگذاری ارائه میشود تا بر اساس برنامه زمانبندی و منابع موردنیاز و همچنین با بررسی درآمدها و شرایط بازگشت سرمایه، سرمایهگذار یا بانک را متقاعد سازد که در پروژه سودآوری مشارکت میکند. بررسی توجیهپذیری هر طرح سرمایهگذاری در سه بخش مطالعات بازار، مطالعات فنی و مطالعات مالی صورت میپذیرد.
معمولاً در اینگونه مطالعات به موضوعاتی چون وضعیت بازار، مشخصات محصول، ظرفیت تولید، ماشینآلات لازم، میزان سرمایهگذاری و سودآوری طرح پرداخته میشود.
فعالیتهای شرکت در این حوزه عبارتند از:
مطالعات فرصت Opportunity Study
مطالعات مقدماتی طرح تجاری (امکان سنجی)Pre-Feasibility Study
مطالعات طرح تجاری (امکان سنجی)Feasibility Study
مطالعات طرح تجاری فنی (امکان سنجی فنی)Technical Study
گزارش توجیهی (FS)
گزارش توجیهی (FS)یک برآورد است، یک تخمین یا یک پیش بینی است، که یک سری بخشهای کمی و واقعی نظیر بخشهای مالی (تجهیزات، ساختمان، مواد اولیه و…) دارد و یک سری از بخشهای آن تخمینی است. نظیر اندازه بازار، پیش بینی قیمت و میزان فروش و بخش آخر مطالعات توصیفی است.
در بخش واقعیات، امکان سنجی باید به سمت اعداد واقعی حرکت کند. در بخش پیش بینیها نیز باید هدف، رسیدن به پیش بینیهای واقعی یا نزدیک به آن باشد و از بزرگنمایی جلوگیری و تعدیلات لازم اعمال شود. در بحث گزارشات توجیهی و مطالعات امکان سنجی (طرح FS) سناریوهای بدبینانه تا خوش بینانه در پروژه وجود دارد، بنا به تجربه در اکثر موارد سناریوی خوش بینانه ترین وضعیت توسط متقاضی ترسیم میشود، لذا همیشه این سؤال یا واقعیت وجود دارد که آیا باید تیم تهیه کننده بیزینس پلن و امکانسنجی (طرح FS) در کنار و همسو با متقاضی قرار بگیرد یا در کنار منبع تأمین سرمایه (بانک، صندوق، شریک تجاری و …)