کاربرد طرح توجیهی صنعتی چیست؟ ( طرح توجیهی صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟ )
طرح توجیهی، در حقیقت توجیه پذیری یک طرح را بررسی میکند و در این بررسی، ابعاد مختلف یک طرح تجاری، از قبیل بازار، وضعیت مالی و وضعیت فنی و تکنولوژیکی آن را مورد مطالعه دقیق قرار میدهد تا بر مبنای انجام آن مطالعات، بتوان به موفقیت یک طرح دست یافت. در راه اندازی یک کسب و کار و یا توسعه آن، استفاده از یک طرح توجیهی که مسیر واهداف و راههای دستیابی به اهداف را نشان میدهد، ضرورت دارد.
طرح توجیهی صنعتی، نیز، راهنمای کاملی است که میتواند یک کسب و کار تولیدی و صنعتی را به خوبی معرفی کند. این طرح نشان میدهد مسیری که یک کارخانه و یا واحد تولیدی و صنعتی در پیش گرفته است به درستی و بر مبنای اهداف و خط مشیهای آن، طی میشود یا باید در آن تجدید نظر اتفاق بیفتد.
بیزینس پلن صنعتی، به طور کلی، به معنای انجام مطالعات و به کارگیری تحقیقات در یک مکان خاص(در یک شهر یا روستا یا مناطق بین شهری و یا بیرون از شهر)، جهت احداث یک کارخانه و یا واحد صنعتی و یا گسترش آن است. تهیه این طرح، نیازمند به کارگیری دقت بسیار و برنامهریزی دقیق و تصمیم گیریهای مناسب است.
تهیه طرح تجاری همچنین برای دریافت مزایایی از قبیل دریافت وام و یا جذب سرمایه گذار نیز بسیار موثر است. در این زمینه لازم است چشم انداز آینده کارخانه با توجه به مسیر قبلی طی شده توسط آن و شرایط قبلی کارخانه، ترسیم شود.
یکی از مهمترین تحقیقات در زمینه احداث یک واحد صنعتی و یا گسترش آن و تدوین یک طرح توجیهی، ارزیابی بازار است. وقتی در این طرح ها ارزیابی بازار انجام میدهیم بدین معناست که میخواهیم با سنجش یک منطقه و یا مکان خاص در شهر یا روستا یا بیرون از شهر، بداینم که آیا در چنین مکانی امکان احداث یا گشترش واحد صنعتی وجود دارد یا باید در انتخاب محل، صرف نظر شود.
در این زمینه لازم است در ابتدا میزان تقاضا برای انجام این پروژه و واحد صنعتیمان را برآورد کنیم. شاید طرح در این مرحله نتواند مطلوبیت لازم را کسب کند و یا لازم باشد تا در آن، تغییر و تحولاتی اتفاق بیفتد و با انجام تجزیه و تحلیلهای دقیقتر راه، برای ادامه مسیر باز شود و یا شاید بهتر باشد از انجام آن، صرف نظر کنیم.
در این مرحله از طرح تجاری، همچنین باید وسعت کار و زمینه آن برای گسترش بازار را نیز مد نظر قرار دهیم. باید به این نکته توجه کنیم که چنانچه با تقاضای بسیار مواجه شویم و بخواهیم واحد صنعتی یا کارخانه تولیدیمان را گسترش دهیم امکان پذیر است یا خیر. نقاط قوت و ضعف مکان احداث کارخانه صنعتی و چشم انداز آینده آن در این گام باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
ارزیابی سیاستهای دولت در زمینه احداث و گسترش واحد صنعتی، امکانات و محدودیتهای تولید، وضعیت صادرات و واردات و… نیز برای تهیه بیزینس پلن ضروری است.
چنانچه این مرحله با موفقیت سپری شد و توانستیم به تمامی پرسشها، پاسخ صحیح و دقیق دهیم، به سراغ گام بعدی میرویم که در آن قرار است ارزیابی مالی و پولی از طرح انجام گیرد.
در ارزیابی مالی طرح تجاری صنعتی به دنبال این هستیم که بدانیم آیا طرح صنعتی مد نظرمان، میتواند تأمین مالی شود و بازدهی مناسبی برای سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذار، داشته باشد یا خیر. بدین منظور، میزان سرمایه، تأمین مالی طرح، ارزش دار بودن سرمایه گذاری و..در این مرحله، بررسی میشود.
در این گام باید هزینههای لازم برای احداث کارخانه صنعتی و یا توسعه بخشی از آن، مد نظر قرار گیرد. میزان سودآوری کارخانه در این گام باید برآورد شود و با هزینههای احداث و گسترش و تولید، مقایسه شود.
به طور کلی، هزینههای لازم برای احداث و گسترش طرح، زمان لازم برای انجام آن، چگونگی نرخ تورم، سود بانکی و… از مواردی هستند که توجه به آنها در این گام ضروررت دارد.
یکی از مهمترین برآوردها در این گام این است که معمولا طرح را با طرحهای مشابه مقایسه میکنند تا از نظر مالی، نسبت به آنها، توجیه پذیری داشته باشد یعنی سوددهی طرح، از هزینههای آن بیشتر باشد.
سرمایهگذاران، چنانچه این طرح را بدون توجیه مالی ارزیابی کنند ترجیح میدهند در دیگر پروژهها سرمایهگذاری کنند تا سود بیشتری نصیبشان گردد. بنابراین باید این مرحله به دقت مورد سنجش قرار گیرد.
هنگامی که به تدوین یک بیزینس پلن صنعتی میپردازیم باید طرح را از لحاظ فنی و مهندسی و تکنولوژیکی مورد ارزیابی قرار دهیم.
این بررسیها نشان میدهند که در ایجاد واحد صنعتی مد نظر، چه پیش نیازها و چه ابزاری لازم است. همچنین در این مرحله، طرح، از نظر انتخاب مکان مناسب، مقیاسهای به کار رفته در آن، فرایندهای طرح و تولید و… مورد بررسی دقیق قرار میگیرند.
در گام ارزیابی فنی در طرح نیز پرسشهایی مطرح میشوند که پاسخ به آنها برای قانع کردن مخاطبین به خصوص سرمایه گذاران طرح، ضرورت دارد. در این مرحله انجام مطالعات و تستهای مقدماتی از طرح نیز باید انجام بگیرند تا درستی خود را در عمل نشان دهند.
در این مرحله همچینن شیوههای تولید و اینکه آیا این روشها به درستی انتخاب شدهاند یا نه نیز بررسی میشود. باید بدانیم ماشین آلات و تجهیزات مناسب برای کار انتخاب شدهاند یا نیاز است در انتخاب آنها تجدید نظر انجام گیرد.
در ارزیابی فنی طرح توجیهی صنعتی باید توجه شود که پیش بینیهای ما برای خروجیهای کارخانه به چه شکل است. برنامه زمانی احداث واحد صنعتی و شیوه های تولید آن، به درستی و واقع بینانه تعیین شدهاند یا تخیلی هستند؛ همه در این مرحله باید بررسی شوند. همچنین لازم است بدانیم تکنولوژیهای مورد استفاده در طرح چیست و به چه شیوهای در دسترسمان قرار میگیرند.
تمامی موارد گفته شده در یک طرح توجیهی صنعتی و یا کارخانه به کار گرفته میشوند تا ضریب موفقیت طرح را در زمان اجرای طرح، به بالاترین سطح ممکن برسانند و از شکست پروژه جلوگیری کنند.