تجارت بینالمللی کالاها هماکنون معادل 19 تریلیون دلار ارزش دارد. گمرکات، سازمانهای حیاتی دستاندرکار در این اقتصاد جهانی هستند. تجارت بینالمللی در حال رشد و الگوهای تجاری در حال تحول است و روزبهرو…
حجم تجارت و دیتاهای مرتبط با آن در حال افزایش می باشد و حجم زیاد دیتاهای ورودی نشاندهنده چالشها است. خصوصاً در محدودهای که دارای کمبود زمان هستیم. تلاشهای مجرمانه نیز در حال حاضر پیچیدهتر از قبل شده و باجههایی که برای سرویسدهی در نظر گرفته شده دارای محدودیتهایی است.
استفاده از دیتا (اطلاعات) همچنین فرصتهایی را برای همکاری کارایی و دید بازتر ایجاد میکند. پردازش تشخیص (cognitive computing)در واقع تفسیر سریع و کیفیت بالای اطلاعات است که ازجمله برای دیتای نامنسجم بدون ساختار (Unstructured) مانند اسناد تجاری و تصاویر مربوط به بازرسی به کار میرود.
این پردازش دیدگاهی به وجود میآورد که ادارات میتوانند از آن برای ارزیابی سریع و اعتبارسنجی محمولات استفاده کنند و تحلیلهای پیشبینیکننده را به وجود آورند و سازمانها و آژانسها میتوانند از آن پیشاپیش استفاده کنند.
استفاده از پنجره واحد ، برای تسهیل تجارت با انجام عملیات در چندین سازمان و بهرهبرداری از فناوریهای نوظهور مانند اینترنت اشیاء (Internet of thing)و زنجیره بسته (blocked chains)، رویکردهای کاملاً دیجیتالی برای تنظیم حرکت و نقل و انتقال کالا است که موجب کاهش زمان و صرفهجویی در هزینهها برای دولتها میشود.
حفظ امنیت تجارت و سیستم لجستیک میتواند موجب تضمین زنجیره عرضه کالا از مبدأ به مقصد نهایی شود.
عاملان مجاز در این عرضه از کاهش تأخیرها و هزینهها بهره میبرند و سازمانهای گمرک نیز میتوانند بر محمولههای با خطر بالا متمرکز شوند.
به نظر میرسد با اتفاقاتی که در گمرک طی سالهای اخیر افتاد و گمرک الکترونیک راهاندازی شد، گمرک ایران برای ورود به دوران جدید خود را آماده کرده است. مسیر برای استفاده از بزرگترین بانک دادهها (Big Data) با استفاده از بزرگترین بانک اطلاعات تجارت خارجی کشور هموار شده است و راه برای ورود به دوران اینترنت اشیاء و زنجیره بستهها که دو فناوری نو ظهور در عصر گمرکات آینده بهشمار میرود، کاملاً باز شده است.
از دستاوردهای مهم گمرک راهاندازی پنجره واحد تجاری با استفاده از این سامانه است که یکی از بزرگترین آرزوهای دیرینه دولت و فعالان اقتصادی تحقق یافته و ارسال و دریافت مجوزهای لازم جهت ترخیص کالا ازجمله استاندارد، ثبت سفارش، قرنطینه و… الکترونیکی شده است.
سامانه جامع امور گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی در گمرک مجوزهای مشخص را بهصورت مستقیم و الکترونیکی از سازمانهای همجوار دریافت و این کار در روند ترخیص کالا تأثیر زیادی داشته است.
از سوی دیگر جمعآوری اطلاعات و تبادل دادهها بین گمرک و سازمانهای همجوار از طریق پنجره واحد تجارت فرامرزی امکان سوءاستفاده احتمالی و ورود و خروج غیرقانونی کالا را از بین برده و الزام واردکنندگان به اخذ و ارائه مجوزهای ورود کالا به گمرک به سلامت تجارت کمک میکند.
ازجمله ارتباط الکترونیکی گمرک و سازمان غذا و دارو با کمک سامانه جامع گمرکی موجب شده تا با کدهای مخصوص اطلاعات داروهای ترخیص شده از گمرک به سامانه غذا و دارو ارسال و شناسایی داروهای تقلبی و قاچاق از غیرقاچاق راحتتر شود.
همچنین با اتصال سامانه جامع امور گمرکی به سامانه بانک مرکزی صحت پروانههای صادره از طریق ارتباط الکترونیکی صورت میگیرد و از جعل اسناد و سوءاستفاده از منابع ارزی و قاچاق احتمالی پیشگیری میگردد و با این اقدامات راه برای تحولی نویندر گمرک ایران ، همزمان با فناوریهای نوظهور آماده شده است.